Fiesta 2024 - Balon stratosferyczny

Kolejną atrakcją, która wydarzy się podczas VI Fiesty Balonowej „Dolina Narwii” będzie wypuszczenie balonu stratosferycznego.

Wydarzenie wypuszczenia balonu stratosferycznego to ekscytujące przedsięwzięcie, które zazwyczaj przyciąga zarówno pasjonatów nauki, jak i osoby zainteresowane technologią i eksploracją kosmosu. Cała operacja zaczyna się od przygotowań na ziemi, gdzie zespół techników i inżynierów skrupulatnie przygotowuje sprzęt, który ma zostać wysłany w stratosferę. Misja takiego balonu jest możliwa dzięki połączeniu dwóch ciekawych pasji, tj. baloniarstwa i krótkofalarstwa.

Na początek przygotowuje się balon stratosferyczny, który jest wykonany z bardzo cienkiego, ale wytrzymałego materiału (lateksu), zdolnego unieść ładunek na wysokość kilkudziesięciu kilometrów. Pod balonem znajduje się specjalna kapsuła zawierająca kluczowe urządzenia: nadajnik telemetryczny, nadajnik SSTV (Slow Scan Television) oraz kamerę rejestrującą obraz. Nadajnik telemetryczny będzie na bieżąco przesyłał dane o położeniu, wysokości, prędkości i temperaturze na zewnątrz kapsuły. Nadajnik SSTV pozwala na przesyłanie drogą radiową przygotowanych jeszcze na Ziemi pamiątkowych obrazów. Kamera natomiast rejestruje całą podróż balonu, od momentu startu przez moment, gdy balon osiągnie swoje maksymalne wzniesienie i zacznie opadać, aż po lądowanie.

Sam moment wypuszczenia balonu jest pełen napięcia. Balon, napełniany helem, stopniowo napełnia się gazem, aż staje się na tyle duży, że może unieść kapsułę. Po sprawdzeniu wszystkich systemów i upewnieniu się, że warunki pogodowe są odpowiednie, zespół dokonuje ostatnich przygotowań. Balon jest wypuszczany, a cała konstrukcja zaczyna unosić się ku górze, zyskując wysokość z każdym mijającym momentem.

W miarę jak balon wznosi się coraz wyżej, w telemetrycznych transmisjach będzie można obserwować zmieniające się parametry. Trasę przelotu balonu będą rejestrować odbiorniki radiowe na ziemi, a śledzić lot będziemy na mapie dostępnej w internecie. Wysyłamy w kosmos kamerę by pokazała nam widok z „okna” naszej kapsuły. Na niższych wysokościach widoczne będą pola, drogi i budynki, ale w miarę wznoszenia się balonu, krajobraz staje się coraz bardziej odległy, aż w końcu zobaczymy krzywiznę Ziemi na tle ciemniejącego nieba. Ale to dopiero jak balon wyląduje i odczytamy nagrania z kamery.

Balon podczas lotu zwiększając wysokość rozpręża się, a gdy balon osiągnie maksymalną wysokość w końcu pęka, a kapsuła zaczyna opadać na spadochronie, powoli wracając na Ziemię. Po wylądowaniu zespół zajmuje się lokalizacją kapsuły za pomocą sygnałów GPS nadawanych przez nadajnik telemetryczny. Odzyskane materiały, w tym nagrania wideo i dane, będą analizowane, co pozwoli na dalsze badania i doskonalenie technologii.

Całe to wydarzenie jest nie tylko technicznym wyzwaniem, ale także fascynującym doświadczeniem, które daje wgląd w to, jak wygląda nasza planeta z wysokości kilkudziesięciu kilometrów, na granicy atmosfery.

Dane techniczne

  • Wypuszczenie balonu nastąpi w dniu 2024-08-24 o godzinie 15:00 z terenu festynu odbywającego się na stadionie w Turośni Kościelnej.
  • Spotkanie uczestników i rozpoczęcie przygotowań do lotu to godzina 14:00.
  • Planowana maksymalna wysokość lotu wynosi ok. 27km.
  • Telemetria z sondy RS41 będzie nadawana w systemach: 4FSK (Baudrate: 100, Tone spacing: 270) na częstotliwości 437,600MHz, APRS na częstotliwości 432,500MHz.
  • Nadajnik SSTV będzie pracował na częstotliwości 144,500MHz modem Scottie S1.

Podczas trwania festynu będzie dostępne stanowisko / namiot kolegów krótkofalowców z klubu „Łączność Kryzysowa Podlasie”. Będzie można zobaczyć tam sprzęt radiowy używany w krótkofalarstwie amatorskim, a także poszerzyć wiedzę o łączności radiowej. 

Po wypuszczeniu balonu na tym stanowisku będzie można podejrzeć trasę lotu balonu, posłuchać i zobaczyć co nasz balon będzie nadawał. Będzie to nasze „Centrum Kontroli Lotu”.

Zabawa dla dzieci

Przy tej okazji odbędzie się też fajna zabawa dla dzieci, polegająca najpierw na towarzyszeniu podczas przygotowań sprzętu do lotu, byciu przy starcie oraz śledzeniu trasy lotu na urządzeniach mobilnych.

SUPER EXTRA będzie to, że podczas przygotowań przed startem rozdamy dzieciom tagi NFC, które zaprogramujemy ich imieniem i nazwiskiem, po czym wyślemy je razem z balonem w kosmos! Po odnalezieniu ładunku z balonu, tagi NFC zostaną naklejone na dyplomy i rozdane dzieciom na pamiątkę udziału w tak wyjątkowej misji!

UWAGA 1: Misja jest całkowicie zależna od pogody i kierunku wiatru. Jeśli warunki będą niekorzystne, będziemy musieli przełożyć termin startu.

UWAGA 2: Niestety ładunek może spać w miejscu nieodzyskiwalnym, np. w rzece lub na bagnach. Wówczas tokeny będą nie do odzyskania 🙁

Plan misji

Etap 1 [g. 14:00] – Przygotowanie do startu:

  • T-60 (14:00): Sprawdzenie obecności i rozdanie tokenów do wysłania w kosmos.
  • T-45: Omówienie konstrukcji, etapów lotu, sprawdzenie wszystkich elementów badawczych wysyłanych kosmos.
  • T-30: Uruchomienie testowe, sprawdzenie łączności, rozpoczęcie napełniania balonu.
  • T-15: Zebranie tagów NFC uczestników i spakowanie ich do wysyłki.
  • T-05: Fotografia pamiątkowa przed startem.
  • T-01: Rozpoczęcie odliczania.
  • T00 (15:00): START

Etap 2 – Centrum Kontroli Lotu:

  • T+01: Omówienie systemu namierzania oraz komunikacji z misją poszukiwawczą.
  • T+05: Namierzanie i śledzenie ładunku.
  • T+15: Przygotowanie do akcji poszukiwawczej.
  • T+40: START misji poszukiwawczej.

Etap 3 [g. 18:oo] – Zakończenie misji i rozdanie dyplomów.

  • Rozdanie uczestnikom dyplomów i ich tokenów, które naprawdę były w kosmosie.
  • Fotografia pamiątkowa i oficjalne zakończenie misji.

Organizacja

Misji balonu stratosferycznego patronują:

Koordynacją zajmują się:

  • Grzegorz Kałęka SP4GK
  • Tomasz Czech SPRTOC